LIV-regeling onderzocht

Het lage-inkomensvoordeel (LIV) heeft mogelijk negatieve effecten op de werkgelegenheid.

Minister Koolmees gaat naar aanleiding van een uitzending van EenVandaag en de daarop volgende Kamervragen onderzoeken of dat daadwerkelijk het geval is. Hij verwacht nog dit jaar de resultaten van dat onderzoek aan de Tweede Kamer te sturen. De minister kondigde zijn onderzoek aan in een brief in antwoord op de Kamervragen Jasper van Dijk, van de SP.

In de uitzending van EenVandaag werd gesteld dat de LIV, een regeling die moet zorgen voor meer banen, de lonen juist laag houdt. Daardoor kunnen die mensen niet aan het minimumloon kunnen ontsnappen en ook geen loonsverhoging krijgen. Zou dat wel gebeuren, vervalt de regeling lage-inkomensvoordeel die inmiddels de spottende naam ‘Primarkpremie’ heeft gekregen. Van Dijk noemt dat een ‘perverse prikkel.’

Loonontwikkeling

Koolmees stelt in zijn reactie: “Ik heb geen signalen ontvangen die de stelling onderschrijven dat het LIV een loonsverhoging in de weg zou staan. In het eerste kwartaal van 2019 zijn de cao-lonen (per uur inclusief bijzondere beloningen) met 2,2 procent toegenomen. Dat is gelijk aan de loonontwikkeling over het laatste halfjaar van 2018. Bovendien stijgen de uurloongrenzen van het LIV elk jaar mee met de gemiddelde contractloonstijging van het minimumloon. Dus bij een dergelijke loonstijging blijft het recht op LIV bestaan. Aan de andere kant is de regeling pas recent ingevoerd en er zijn daarom nog geen harde cijfers bekend over de effecten op de loonvorming.”

Meer werkgelegenheid

De LIV heeft tot doel meer banen te creëren, dat kost de belastingbetaler jaarlijks een half miljard euro. Volgens het CPB levert die investering naar verwachting wel 7.000 banen op. Maar tot op heden zijn er nog geen cijfers bekend over het effect van het LIV op de werkgelegenheid.
Koolmees: “Ik ga het effect van de regeling op de werkgelegenheid daarom laten onderzoeken en zal uw Kamer daarover voor het eind van dit jaar informeren.”
Toch durft de ministere al vooruit te lopen op dat onderzoek: “Lagere loonkosten leiden, volgens de economische wetten, tot meer arbeidsvraag. Het LIV leidt daarom tot extra werkgelegenheid.” Toch noemen economen, waaronder Dhr. Kleinknecht het LIV “een nogal dure vorm van werkverschaffing.” Volgens Koolmees is het LIV toch de investering waard: “Het LIV past binnen de ambitie die het kabinet heeft om de lasten op arbeid te verlagen en de economische groei te bevorderen, om zo meer mensen aan het werk te helpen. Het doel van het LIV is om over de hele linie de loonkosten van werknemers aan de onderkant van de arbeidsmarkt te verlagen en hierdoor de werkgelegenheid te stimuleren.”

Afschaffing LIV

De SP zou de LIV-regeling graag afschaffen, als die zou werken als een prikkel om de lonen laag te houden. Het geld dat dan vrijkomt willen zij besteden aan de verhoging van het minimumloon? Bent u bereid om dit geld in te zetten voor nuttige zaken, zoals een verhoging van het minimumloon? Maar daar wil Koolmees nog niets van weten.
Hij herhaalt: “Er zijn op dit moment geen harde cijfers bekend over de werkgelegenheidseffecten van het LIV. Ik ga het effect van de regeling op de werkgelegenheid daarom laten onderzoeken en zal uw Kamer daarover voor het eind van dit jaar informeren.”

Zie ook: Minimumloon 2019