Hervormingen arbeidsmarkt!

Kabinet kondigt hervormingen op arbeidsmarkt aan

De Miljoenennota en het Belastingplan 2019 zijn gepresenteerd. Wat staat erin over de plannen met de arbeidsmarkt?

Het onderdeel ‘Kansen voor de toekomst’ uit de Miljoenennota 2019 onderschrijft het verlangen van dit kabinet naar een soepele, evenwichtige arbeidsmarkt. Veel nieuws bevat het onderdeel niet, de intenties van het kabinet waren al eerder bekend. Overigens gaan de veranderingen wél veel betekenen voor HR.  

Arbeidsmarkt en economie

In de Miljoenennota 2019 neemt het kabinet eerst ruimte om vast te stellen hoe belangrijk een goede arbeidsmarkt is voor de economie:

“Om goed presterende bedrijven door te laten groeien en innoveren is een soepel werkende arbeidsmarkt belangrijk, zodat werkenden en werkgevers kunnen werken op een manier die aansluit bij hun voorkeuren, vaardigheden en het type werk.”

Problemen huidige arbeidsmarkt

Vervolgens wordt blootgelegd wat er in het huidige stelsel mis is:

“De institutionele verschillen tussen vaste en flexibele werknemers dragen er echter toe bij dat te veel keuzes worden gemaakt op basis van kosten en risico’s, zoals loondoorbetaling bij ziekte, ontslagregels en cao-bepalingen. Zo kent Nederland in vergelijking met andere OESO-landen een strenge ontslagbescherming voor vaste contracten. De kosten en risico’s van zo’n vast contract kunnen vermeden worden, door een werknemer in tijdelijke dienst te nemen (waarvoor de Nederlandse regels in internationaal perspectief juist soepel zijn).”

 

“Een andere mogelijkheid is om een zelfstandige in te huren. Een zelfstandige kan zich bij een gelijk netto-inkomen goedkoper aanbieden dan werknemers door fiscale voordelen, zoals de zelfstandigenaftrek en de mkb-winstvrijstelling. Veel zelfstandigen hebben er bewust voor gekozen om te gaan ondernemen en leveren een belangrijke bijdrage aan de samenleving en de economie. Het zzp-schap moet echter wel goed geregeld worden. Het is niet de bedoeling dat mensen zich gedwongen voelen om als zzp’er te werken tegen lage tarieven of dat er oneerlijke concurrentie ontstaat tussen werkenden.”

Oplossing: Wet arbeidsmarkt in balans

Even verderop ontvouwt het kabinet in grote lijnen de plannen:

“Het kabinet zet stappen richting een arbeidsmarkt die meer in balans is. Met het voorstel voor de Wet arbeidsmarkt in balans versterkt het kabinet de rechtspositie van oproepkrachten en payrollwerknemers. Het past de zogenoemde ketenbepaling aan, om daarmee flexibele contracten beter te laten aansluiten bij de aard van de werkzaamheden. Ook maakt het kabinet het aantrekkelijker om een vast contract aan te gaan, onder andere door toevoeging van een cumulatiegrond aan de redelijke gronden voor ontslag, een verruimde proeftijd, meer balans in de opbouw van de transitievergoeding, en een gedifferentieerde WW-premie naar contracttype.”

De in deze passage genoemde belangrijkste stap, het voorstel voor de Wet arbeidsmarkt in balans, kreeg zelfs aandacht in de Troonrede. Momenteel bevindt deze wet zich voor advies bij de Raad van State. Naar verwachting treedt hij op 1 januari 2020 in werking.

Onafhankelijke commissie

Het kabinet laat het niet bij dit wetsvoorstel alleen. Er komt een onafhankelijke commissie, zoals ook Thijs de Jong in zijn voorbeschouwing op Prinsjesdag al meldde. In de Miljoenennota 2019 staat:

“Het kabinet stelt een onafhankelijke commissie in die zal onderzoeken of ons huidige stelsel nog aansluit op de arbeidsmarkt van nu en de toekomst. De arbeidsmarkt en de manier waarop mensen werken, veranderen snel. Het kabinet wil daarom fundamenteler bezien of op de lange termijn de verschillende stelsels van het arbeidsrecht, sociale zekerheid en fiscaliteit nog aansluiten bij een veranderende economie en arbeidsmarkt.”